Son yıllarda ülkemizde tarihe olan ilgi hızla artmaktadır. Hangi TV kanalını veya YouTube kanalını açarsak açalım İlber Ortaylı, Emrah Safa Gürkan gibi usta tarihçilerle karşılaşıyoruz. Ustanın da bir ustası vardır ve o kişi Halil İnalcık’tır. Halil İnalcık’ın uzun bir ömür yaşamış olması bizim için ne mutlu.ve uzun ömrüne sayısız talebe ve benzeri görülmemiş eserler sığdırmıştır.
Onun Türk olduğunu düşünmeyin ve sadece ülkemizde bilinen bir isim olduğunu sanmayın. Halil İnalcık dünyanın birçok farklı yerindeki üniversitelerde çalıştı, ders verdi ve hatta kürsüler kurdu. Yani hem Türk hem de dünya tarihinde silinmez izler bırakmıştır. Gelin Öğretmenlerin hocası tarihçi Halil İnalcık kimdir?Gelin daha yakından inceleyelim ve mutlaka okumanız gereken bazı eserlerini görelim.
Hocaların hocası tarihçi Halil İnalcık kimdir?
Halil İbrahim İnalcık, tam adı ile 7 Eylül 1916’da İstanbul’da Kırım göçmeni bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Çocuk yaşta ailesiyle Ankara’ya taşınınca ilköğrenimini Ankara Gazi Mektebi’nde, lise eğitimini Balıkesir Necati Bey Muallim Mektebi’nde Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde okudu. Yükseköğrenimini Yeni Çağ Tarihi Bölümü’nde tamamladı.1940 yılında mezun oldu ve okulda asistan olarak kaldı.
Tanzimat ve Bulgar Sorunu adlı doktora tezini 1942’de sundu. Doçentlik tezi “Viyana’dan Büyük Rikat’a Osmanlı İmparatorluğu ve Kırım Hanlığı” idi. Aynı fakültede ders verirken 1947 yılında Türk Tarih Kurumu üyeliğine seçildi. 1949’da British Museum’da Türkçe yazma eserler üzerinde çalıştı.Profesörlük tezi, Viyana Yıkılış Yıllarında Osmanlı-Kırım Hanlığı İşbirliği başlıklı çalışmasıdır.
Columbia, Princeton, Pensilvanya, Harvard gibi üniversitelerde misafir öğretim üyesi olarak dersler verdi. 1972’de Chicago Üniversitesi’nde Osmanlı Tarihi Bölümü’nü kurdu. 1993 yılında Bilkent Üniversitesi Tarih Bölümü’nü kurdu. 2003 yılında Macaristan Cumhurbaşkanı tarafından Macar Liyakat Nişanı ile ödüllendirildi.
Cambridge Uluslararası Biyografi Merkezi tarafından dünyadaki birkaç 2000 bilim insanından biri seçildi Halil İnalcık, Türkçe, Osmanlı Türkçesi, İngilizce, Fransızca, Almanca, Arapça, Farsça ve İtalyanca biliyordu. Yaptığı çalışmalar ve yetiştirdiği çok sayıda talebesi nedeniyle Şeyh-ûl Müverrihin yani Tarihçilerin Piri, Tarihçilerin Kutbu ve Hocaların Hocası lakaplarıyla tanınan Halil İnalcık; 25 Temmuz 2016’da 99 yaşında aramızdan ayrıldı.
Halil İnalcık’ın mutlaka okumanız gereken eserlerinden bazıları:
- Fatih Sultan Mehmed Han
- Ulusal Meslek Tarihi
- Atatürk ve Demokratik Türkiye
- Devlet-i Aliyye
- İmparatorluktan Cumhuriyete
- Kısa Osmanlı Tarihi
- Osmanlı Devleti’nde Devlet, Hukuk ve Adalet
- Rönesans Avrupası
Fethin bilinmeyenleri: Fatih Sultan Mehmet Han
Kayser-i Rum alt başlığını taşıyan İki Toprağın Sultanı, İki Denizin Hanı, Fatih Sultan Mehmet Han, Halil İnalcık’ın altmış yılı aşkın emeğinin ürünüdür.Eserde Osmanlı-Bizans ilişkilerinin yanı sıra İstanbul’un fethinden sonraki olaylar ve Fatih yönetiminin yeni imparatorlukta kurduğu kurumsal yapı arşiv belgeleri aracılığıyla okuyucuya aktarılmaktadır.
Fatih Sultan Mehmet Han kitabını daha detaylı incelemek ve satın almak için buraya tıklayabilirsiniz.
Detaylar ilk kez ortaya çıktı: Ulusal İşgal Tarihi
1908-1923 ortalarında Türk milletinin emsalsiz gayretinin anlatıldığı Millî İşgal Tarihi, anlatı II. Meşrutiyet yıllarından başlar.Osmanlıcılık hareketi, Türkçülük hareketi, İttihat ve Terakki yönetimi, Birinci Dünya Savaşı sırasında işgalin başlaması ve sonrasında Mustafa Kemal’in Anadolu’ya geçişi üzerinden tüm milli mücadele süreci bu kitapta okuyucuyla buluşuyor.
Milli Gayret Tarihi kitabını daha detaylı incelemek ve satın almak için buraya tıklayabilirsiniz.
Cumhuriyetin gelişim süreci: Atatürk ve Demokratik Türkiye
Halil İnalcık, Atatürk ve Demokratik Türkiye adlı kitabında modern Türkiye Cumhuriyeti’nin Kemalizm çizgisinde gelişimini anlatıyor. Türk tarihinin Avrupa tarihi ile yarışacak düzeyde olduğunun bir kanıtı olan bu eser,İmparatorluktan cumhuriyete geçişi 150 yıllık bir tarihsel süreç olarak analiz eder.
Atatürk ve Demokratik Türkiye kitabını daha detaylı incelemek ve satın almak için buraya tıklayabilirsiniz.
Beylikten imparatorluğa: Devlet-i Aliyya
Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar serisinin ilk kitabı olan Devlet-i Aliyye, daha sonra büyük bir imparatorluğa dönüşecektir. Osmanlı İmparatorluğu’nun küçük bir beylik olduğu yıllardan başlar.Ortadoğu ve Balkan fetihleriyle genişleyen Osmanlı Devleti’ne klasik yaklaşmayan Halil İnalcık, tüm bu gelişmelerin sosyal ve ekonomik altyapısını da irdeliyor.
Devlet-i Aliyye kitabını daha detaylı incelemek ve satın almak için buraya tıklayabilirsiniz.
Acılı geçiş: İmparatorluktan Cumhuriyete
Halil İnalcık, İmparatorluktan Cumhuriyete adlı kitabında Osmanlı İmparatorluğu’nun dağılmasından modern Türkiye Cumhuriyeti’ne geçiş sürecini anlatıyor. eleştirel bir analiz yapar.Rum Ortodoks Kilisesi’nin yargı yetkisi ve Sefarad Yahudilerine iskan hakkı gibi özel koşulların topraklarımızdaki güç mücadelesini nasıl değiştirdiğini ve cumhuriyeti nasıl etkilediğini anlatan eşsiz bir eser.
İmparatorluktan Cumhuriyete kitabını daha detaylı incelemek ve satın almak için buraya tıklayabilirsiniz.
Tarih okumaya yeni başlayanlar için: Kısa Bir Osmanlı Tarihi
Osmanlı İmparatorluğu Tarihine Kuş Bakışı alt başlıklı Kısa Osmanlı Tarihi kitabı gerçekten adının hakkını veriyor. Türk tarihini okumaya yeni başlayan okuyucular için bir yol haritası çiziyor.Yüzlerce yıl dünyaya hükmeden Osmanlı Devleti’nin siyasi, askeri ve ekonomik yapısı en sade ve anlaşılır haliyle bu kitapta okurla buluşuyor.
Kısa Osmanlı Tarihi kitabını daha detaylı incelemek ve satın almak için buraya tıklayabilirsiniz.
Ordu ve siyasetten daha fazlası: Osmanlı’da Devlet, Hukuk ve Adalet
Yüzyıllarca dünyaya hükmeden Osmanlı Devleti’nin sadece askeri ve siyasi yapısını bilmek onu anlamak için yeterli değildir. İşte bu kitapta Halil İnalcık, aslında imparatorluğun temeli. Devlet yapısını, hukuk ve adalet sistemini inceler. Osmanlı Devleti, Hukuk ve Adalet kitabı, bu sistemin nasıl işlediğini ve yüzlerce başarıya ulaştığını okuyucuya anlatıyor.
Osmanlı Devleti, Hukuk ve Adalet kitabını daha detaylı incelemek ve satın almak için buraya tıklayabilirsiniz.
Avrupa’da yaşananları bir Türk kaynağından okuyun: Rönesans Avrupası
Türkiye’nin Batı Medeniyetiyle Özdeşleşme Süreci alt başlığını taşıyan Rönesans Avrupası kitabı, Avrupa’yı anlatan, hep batı dillerinde okuduğumuz bir kitap. Rönesans’ın on yıllarında, Halil İnalcık’ın Türkçe Rönesans Tarihi dersi notlardan oluşmaktadır. Rönesans ve Tanzimat dönemlerinde gerçekte neler yaşandı, o dönemde Osmanlı Devleti ne durumdaydı diye merak ediyorsanız cevabı bu kitapta.
Rönesans Avrupası kitabını daha detaylı incelemek ve satın almak için buraya tıklayabilirsiniz.
Öğretmenlerin öğretmeni tarihçidir. Halil İnalcık kimdir sorusuna cevap Mutlaka okumanız gereken eserlerini sizler için derledik. Elbette hocanın daha birçok kitabı ve hayatına dair birçok ince detayı var ama biz bu yazımızda Halil İnalcık’ı bilmeyenlere dahi tanıtmayı amaçladık.
